Tarnowskie Towarzystwo Fotograficzne w 2017 roku obchodziło jubileusz 85-lecia działalności. Było to dla nas wielkie wydarzenie zwieńczone wystawą. Niewiele Towarzystw Fotograficznych w naszym kraju może się pochwalić tak długą i owocną działalnością. Są oczywiście stowarzyszenia starsze i bardziej zasłużone, działające w największych miastach w Polsce, ale naprawdę mamy powody do uzasadnionej dumy. Historia naszego Towarzystwa rozpoczęła się już pod koniec 1931 roku, gdy rozpoczęły się pierwsze prace organizacyjne, i znalazła swój finał 18 lutego 1932 roku, kiedy Tarnowskie Towarzystwo Miłośników Fotografii ostatecznie ukonstytuowało się i rozpoczęło intensywną działalność organizacyjną i artystyczną.
U początków tej działalności leży swoista deklaracja ideowo-organizacyjna, czyli pierwszy Statut TTMF i pismo inicjatorów tego przedsięwzięcia skierowane do Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie i powiadamiające o planowanym utworzeniu stowarzyszenia. Pismo to podpisane przez trzech znanych w Tarnowie miłośników fotografii, doktorów Waleriana Reissa, Emiliana Carewicza i Karola Fusiarskiego było datowane na 3 listopada 1931 roku i rozpoczęło nowy etap w rozwoju tarnowskiej fotografii amatorskiej i artystycznej. Od tego dnia tarnowscy fotograficy będą działać razem, co zresztą zdarzało się już wcześniej, ale od założenia TTMF stało się regułą która sprzyjała rozwojowi fotograficznych talentów. Powstałe wtedy stowarzyszenie niedługo potem zorganizowało Pierwszy Ogólnopolski Salon Fotografiki w Tarnowie, który stał się wydarzeniem nie tylko w naszym mieście.
Niejako w cieniu tego wielkiego jubileuszu znalazł się inny, nieco mniejszy, ale dla nas równie ważny. Trzydzieści lat temu powstało Tarnowskie Towarzystwo Fotograficzne, które działa nieprzerwanie już przez ponad trzy dekady, a rozpoczęło tę działalność 13 stycznia 1977 roku i tym samym stało się swoistym przykładem długowieczności wśród tarnowskich organizacji fotograficznych. Bądźmy jednak sprawiedliwi, nasz przedwojenny "przodek", którego działalność twórczo kontynuujemy, działał aż do pamiętnego roku 1939, kiedy wybuchła wojna i nikt w okupowanej Polsce nie miał szans na dalszą oficjalną działalność artystyczną i organizacyjną.
Te dwa wspomniane powyżej Towarzystwa jak klamrą spinają dzieje zorganizowanego ruchu fotograficznego w Tarnowie. Co jednak działo się w okresie przed powstaniem na nowo naszego Towarzystwa. Niedługo po wojnie , a dokładniej 4 lutego 1948 próbowano reaktywować przedwojenne TTMF, ale jak wszystko wskazuje w ówczesnych realiach politycznych musiała to być próba nieudana. Część tarnowskich fotografów była jednak skupiona w tamtych latach w "Związku Zawodowym Artystów w Tarnowie" lub w "Kole Przyjaciół Artystów w Tarnowie". Nieco później bo w kwietniu 1952 powstał w Tarnowie- Mościcach Oddział Polskiego Towarzystwa Fotograficznego który działał do roku 1960, a w 1954 roku powstał w Tarnowie Oddział Powiatowy PTF, który przetrwał gdzieś do roku 1962. W tymże roku 1962 w miejsce działającej wcześniej Komisji Fotograficznej Polskiego Towarzystwa Turystyczno Krajoznawczego powstał Klub Fotografiki przy PTTK [1962-1976], którego formuła wyczerpała się jednak po kilkunastu latach żywej działalności, stąd też jego działalność od 1977 roku kontynuuje Tarnowskie Towarzystwo Fotograficzne. Jak więc widzimy, chociaż historia naszego kraju nie dała nam szans na nieprzerwaną działalność organizacyjną, to jednak widać wyraźnie dążność do kontynuowania działalności poprzedników i - poza okresem wojny - pewną ciągłość ideową.
Działalność, którą powyżej w wielkim skrócie opisujemy, była oczywiście wynikiem pracy określonych, ofiarnych i utalentowanych ludzi. Ten poczet otwiera już w 1902 roku wybitny fotograf-amator inż. Joachim Traczyk, który w tymże roku zdobył pierwszą nagrodę - złoty medal na wystawie fotograficznej w Krakowie, a rok później powtórzył ten sukces na wystawie we Lwowie, nie ograniczał się zresztą tylko do fotografowania, pisał bowiem i zamieszczał na łamach ówczesnej prasy fotograficznej artykuły poświecone tematyce fotograficznej. A takich ludzi było w Tarnowie w ciągu tych 105 lat więcej, o czym warto przeczytać w publikacjach poświęconych historii fotografii tarnowskiej, a także w książkach o dziejach polskiej fotografii artystycznej, w prasie fotograficznej i w katalogach tarnowskich wystaw fotograficznych. Myślę też, że dzieje fotografii tarnowskiej to księga ciągle otwarta , w którą kolejne sukcesy wpiszą obecni i przyszli członkowie ciągle młodego i żywotnego, choć już 80-letniego Tarnowskiego Towarzystwa Fotograficznego...
Jan Gomoła